NIELLIUS AAN VEZEKIUS.

1625, 12 December.

... Ick ben seer verwondert geweest te verstaen, dat Vondelen sijn rechte naem voor Palamedes heeft durven stellen, daer hij in praefatione so groff ende tastelijck de Rechters aentast, ende in het geheel werck noch Agamemnon noch andere en spaert. Ick meende ganschelyck dat de naem van den autheur ende drucker gefingeert waren, mij niet connende inbeelden, dat ymant soude durven sulcken schrift voor het sijne bekennen. Nu worde ick beter onderrecht, daer ick U.E. hertelijck voor dancke, seer blijde sijnde dat men weet dat wy ofte niemant van onse verdruckte societeijt tot dat werck eenige schult hebben. Men soude het ons wttermaten qualijck affnemen. Dat nu den autheur maer wordt aengesproken voor de somma van 300 gulden, ende de accusatie soo sachte ingestelt van gesproken te hebben dinghen, die hij hadde behoren te swijghen, dunckt mij een geeselinghe te wesen met een vossenstaert ende maeckt mij nadencken datter een an- dere constellatie aen de lucht moet wesen, die wij niet en weten. De Heere wille door sijn almachtige wijsheyt alles tot een goede wtcomst stieren... Een van de bequaemste middelen, om sulcke boecken te doen begerigh soecken ende lesen, is dat men se opent- lijck doet verbieden... Dat is het rechte sout, om de laffe spijse een smaeck te geven. Waer van wij alrede de bevindinghe hebben. Want omdat de exemplaeren van de eerste druck over al naerstigh opgesocht sijn, so heeft men ’t nu ten twee- den mael op de perse geleyt, ende de tweede druck sonder naem van plaets of drucker, is mij alrede van Gorcum door Adriaen Helmichsen toegesonden met de Hecuba van den selven autheur, die niets in en heeft, dat met Palamedes gemeenschap heeft, ende dese tweede druck is cleijnder letter, maer van woordt te woorde nae d’Amsterdamsche copije voltrocken, ende staet noch daer voren de selve copere plaet. Ick hebbe se aen den boeckvercoper wederom gesonden, opdat hij niet en meijne dat ick sulcke schriften approbeere. Oock omdat ick aen een exem- plaer genoech hebbe, ende is met het wederom bestellen gheen haest, als 't maer voor quade ooghen ende handen wel bewaert word. Ick wil segghen voor sulcke, die aanbrenghen mochten, dat wij sulcke schriften hebben.

1627, 16 Januari

schrijft Niellius nog aan Vezekius: Dat Von- delens sake so door passeert, is grootelycks te verwonderen, ende geeft my wat te bedencken.

NIELLIUS TO VEZEKIUS

December 12, 1625

... I was very surprised to hear that Vondel dared to put his real name on "Palamedes," where he so blatantly and openly attacks the judges in the preface and spares neither Agamemnon nor anyone else in the entire work. I completely thought that the name of the author and printer were made up, as I couldn't imagine anyone would dare to claim such a writing as their own. Now I am better informed, for which I thank you sincerely, very glad to know that neither we nor anyone from our oppressed society had any part in that work. It would have been extremely poorly received.

That the author is only being fined 300 guilders, and the accusation is so mildly stated as having spoken things he should have kept silent about, seems to me like a punishment with a fox's tail and makes me think there must be another constellation in the sky that we are unaware of. May the Lord, through His almighty wisdom, guide everything to a good outcome.

One of the most effective ways to make people eager to seek out and read such books is to openly forbid them... That is the real salt to give flavor to the bland food, of which we already have proof. Because the copies of the first print were diligently sought out everywhere, it has now been put to press a second time, and the second print, without the name of place or printer, has already been sent to me from Gorcum by Adriaen Helmichsen along with the "Hecuba" by the same author, which has nothing in common with "Palamedes." This second print is in smaller type but is word-for-word identical to the Amsterdam copy and still has the same copperplate at the front. I have sent them back to the bookseller so that he does not think I approve of such writings. Also, because one copy is enough for me, and there is no hurry in returning it, as long as it is well kept away from bad eyes and hands. I mean from those who might report that we have such writings.

January 16, 1627

Niellius writes again to Vezekius: That Vondel's case passes by so easily is greatly surprising and gives me something to think about.